Türkiye’de otomotiv piyasası, Resmi Gazete’de yayımlanan ve ithal binek araçlara yönelik getirilen yeni ek vergi kararıyla sarsıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yürürlüğe giren karara göre, Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) bulunan ülkeler dışından ithal edilen otomobillere yüzde 25 ile 30 arasında değişen oranlarda ek gümrük vergisi uygulanacak. Bu karar, Türkiye otomotiv pazarının yüzde 70’e yakınının ithal araçlardan oluştuğu bir dönemde geldi.
Vergi oranları ve uygulama detayları
Resmi Gazete’de yayımlanan karar, farklı otomobil türleri için kademeli bir vergilendirme sistemi getiriyor:
- Konvansiyonel ve hibrit (plug-in hariç) otomobiller: Adet başına yüzde 25 ek vergi veya minimum 6 bin dolar ek mali yükümlülük uygulanacak. Bu iki miktardan hangisi daha yüksekse o geçerli olacak.
- Plug-in (haricen şarj edilebilir) hibrit otomobiller: Adet başına yüzde 30 ek vergi veya minimum 7 bin dolar ek mali yükümlülük getirildi.
- Elektrikli otomobiller: Yüzde 30 ek vergi veya minimum 8 bin 500 dolar ek mali yükümlülük uygulanacak.
Bu ek vergiler, AB ve Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı 24 ülke dışındaki ülkelerden yapılan ithalatları kapsıyor. ABD, Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre Türkiye’nin STA bulunan ülkeler listesinde yer almıyor. Ancak bir başka Cumhurbaşkanı kararıyla ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatında uygulanan ek gümrük vergileri kaldırıldı. Bu karar, özellikle ABD’den ithal edilen otomobil markaları için önemli bir istisna teşkil ediyor.
Sektör ve tüketiciye yansımalar
Karar, geçiş süreci için iki aylık bir süre tanınarak bugünden itibaren iki ay sonra yürürlüğe girecek. Ticaret Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada bu düzenlemenin sektördeki tüm paydaşlarla görüşülerek hazırlandığını belirtti. Uygulamanın temel amacı, ithalatın dengelenmesi ve yerli üretimin teşvik edilmesi olarak öne çıkıyor.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, 2024 yılının ilk yarısında Türkiye’de satılan her 100 otomobilden yaklaşık 70’i ithal araçlardan oluşuyor. Ocak-haziran döneminde toplam 577 bin 981 adetlik pazarda, ithal araç satışı 400 bin 390 adede ulaşırken, yerli üretim araç satışı 177 bin 591’de kaldı. Bu tablo, ek verginin özellikle ithal otomobil pazarında fiyatları ve satış stratejilerini doğrudan etkileyeceğini gösteriyor.
Yeni vergilendirme, otomobil fiyatlarına yansıyacağı için tüketiciler üzerinde de baskı oluşturacak. Özellikle Çin, Japonya ve Güney Kore gibi STA olmayan ülkelerden gelen popüler markaların fiyatlarında ciddi artışlar bekleniyor.
Bu karar, otomotiv sektöründe ithalat-yerli üretim dengesini nasıl değiştireceği ve tüketici tercihlerini ne yönde etkileyeceği merakla takip ediliyor. Önümüzdeki dönemde yerli üretim otomobillerin pazar payını artırıp artırmayacağı, sektörün en önemli gündem maddelerinden biri olacak.
Bu haberde ilginizi çekebilir:
