Amerika Birleşik Devletleri merkezli gıda devi Danone, Türk futbolunun köklü kulüplerinden Fenerbahçe ile sponsorluk anlaşması imzalayan Chobani‘ye karşı önemli bir hukuki süreç başlattı. Danone’nin açtığı davada, Chobani’nin soğuk demleme kahve ürünlerinde kullandığı ambalaj tasarımlarının ve sloganların kendi ürünleriyle benzerlik gösterdiği, hatta kopyalandığı iddia ediliyor. Bu durum, gıda sektöründeki rekabetin yanı sıra marka değeri ve fikri mülkiyet haklarının korunmasının ne denli kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
ABD merkezli gıda endüstrisinin önde gelen aktörlerinden Danone, rakibi Chobani‘ye karşı başlattığı kapsamlı hukuki mücadelede, markaların görsel kimliklerinin ve ticari sloganlarının korunmasının ne denli hayati olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Manhattan’daki federal mahkemeye sunulan dava dosyasında, Chobani’nin La Colombe markalı soğuk demleme kahve ürünlerinin, Danone’nin pazardaki önemli markalarından Stōk‘un görsel kimliğini ve pazarlama stratejilerini taklit ettiği iddia ediliyor. Bu dava, iki gıda devinin geçmişten gelen rekabetini yeni bir boyuta taşırken, fikri mülkiyet haklarının korunması ve haksız rekabetin önlenmesi konularında önemli emsal teşkil edebilecek nitelikte.
Chobani’nin “Kasıtlı İhlal” iddiaları ve Danone’nin talepleri
Danone’nin dava dosyasında yer alan iddialar oldukça çarpıcı. Şirket, Chobani’nin La Colombe ürünlerinde kullandığı siyah-sarı ambalaj tasarımının ve “Bright & Mellow” (Parlak ve Yumuşak) sloganının kendi Stōk markasının görsel kimliğiyle birebir örtüştüğünü savunuyor. Danone’ye göre bu durum, tüketiciler arasında kafa karışıklığına yol açarak haksız rekabet ortamı yaratıyor ve kendi markalarının pazardaki itibarından “bilerek, sistematik ve hesaplanarak” faydalanma amacı taşıyor. Paris merkezli gıda devi, bu taklitçi yaklaşımla ilgili olarak Chobani’nin “Danone’nin pazardaki itibarından faydalanmayı amaçladığını” açıkça belirtiyor.
Danone, mahkemeden iki temel talepte bulunuyor: Öncelikle, Chobani’nin söz konusu ambalaj tasarımlarını ve sloganı kullanmasını engelleyecek ihtiyati tedbir kararı alınmasını istiyor. İkinci olarak ise, bu ürünlerin satışından elde edilen tüm gelirin maddi tazminat olarak kendilerine ödenmesini talep ediyor. Bu tür davalarda talep edilen tazminat miktarları genellikle oldukça yüksek olabiliyor zira marka değeri, pazarlama harcamaları ve potansiyel gelir kayıpları gibi unsurlar dikkate alınıyor.
Satın alma süreci ve stratejik değişiklikler
Danone’nin iddiaları arasında, Chobani’nin La Colombe’u 2023 yılında 900 milyon dolara satın almasının ardından ambalaj ve ürün tanımlamalarında bilinçli değişiklikler yaptığı da yer alıyor. Danone, Stōk markası için Ocak 2021’den bu yana “Bright & Mellow” sloganını kullandığını, o dönemde Starbucks ve La Colombe’un henüz bağımsız markalar olduğunu ve bu nedenle kullanım hakkının kendilerinde olduğunu vurguluyor. Danone’ye göre, Chobani’nin La Colombe’u satın aldıktan sonra ürünün kavrulma seviyesini “orta”dan “hafif”e çevirmesi de bu bilinçli taklit stratejisinin bir parçası. Bu tür stratejik değişiklikler, hukuki süreçlerde kasıtlı eylem iddialarını güçlendiren önemli detaylar olarak kabul ediliyor.
Sadece kahve değil, yoğurt serisinde de benzerlik iddiaları
Danone’nin Chobani’ye yönelik şikayetleri sadece soğuk demleme kahve ürünleriyle sınırlı değil. Şirket, Chobani’nin yoğurt serisinde de benzer bir taklit stratejisi izlediğini savunuyor. Danone, Chobani’nin yüksek proteinli yoğurtlarının, kendi popüler Oikos markasıyla benzer renk, yazı tipi ve grafik öğeler kullandığını belirtiyor. Bu durum, Danone’nin Chobani’nin genel bir “kopyalama” stratejisi izlediği yönündeki argümanını güçlendiriyor. İki markanın da yoğurt pazarında önemli bir yere sahip olması, bu benzerlik iddialarının yarattığı rekabet ortamını daha da kızıştırıyor.
Geçmişten gelen rekabet ve hukuki karşılaşmalar
Danone ve Chobani arasındaki bu hukuki çekişme ilk değil. İki gıda devi, geçmişte de birçok kez mahkeme koridorlarında karşı karşıya geldi. Örneğin, 2016 yılında Danone, Chobani’nin “Simply 100” yoğurt reklamında kendi “Light and Fit” ürününün klor içerdiğini ima ettiği gerekçesiyle açtığı davayı kazanmıştı. Bu dava, Danone’nin markalarına yönelik asılsız iddialara karşı ne denli hassas olduğunu gösteren önemli bir örnekti. Ancak, 2019 yılında Chobani’nin çocuklara yönelik yoğurt serisinde yer alan “%33 daha az şeker” iddiası nedeniyle açılan dava Danone’nin aleyhine sonuçlanmıştı. Bu durum, hukuki süreçlerin karmaşıklığını ve her davanın kendi dinamikleri içinde değerlendirildiğini ortaya koyuyor.
Fenerbahçe sponsorluğunun gölgesinde Chobani
Bu hukuki gelişmeler, Fenerbahçe Kulübü’nün Chobani ile yaptığı stat isim sponsorluğu anlaşmasının gölgesinde yaşanıyor. Fenerbahçe, Chobani ile 2025-2026 sezonundan itibaren geçerli olmak üzere 5+5 yıllık bir anlaşmaya varmış ve her sezon için 10 milyon avro sponsorluk geliri elde edeceğini açıklamıştı. Bu anlaşma, Chobani’nin Türkiye pazarındaki bilinirliğini ve prestijini artırma hedefinin önemli bir parçasıydı. Ancak Danone’nin açtığı bu dava, Chobani’nin marka imajını ve ticari faaliyetlerini olumsuz etkileyebilir. Sponsorluk anlaşmaları genellikle markanın itibarı ve yasal durumuyla yakından ilişkilidir, bu nedenle bu hukuki sürecin Chobani’nin Fenerbahçe ile olan ilişkisine nasıl yansıyacağı da merak konusu. Şu ana kadar Chobani, Danone’nin suçlamalarına karşı resmi bir açıklama yapmadı.
EKOVİZYON DERGİ – ekovizyon.com.tr
